Bycie młodym Europejczykiem w szybko zmieniającym się świecie wiąże się z wieloma możliwościami. Jednakże, aby móc je optymalnie wykorzystać, konieczne jest podejmowanie mądrych decyzji już od najmłodszych lat. Decyzje finansowe mogą znacząco wpłynąć na jakość życia młodych ludzi w dłuższej perspektywie. Kompetencje finansowe, krytyczne myślenie, zdolność rozwiązywania problemów i refleksyjność to kluczowe umiejętności pozwalające na optymalne zarządzanie finansami, niezależnie od aktualnej sytuacji materialnej. Zastanawiasz się, jak już od najmłodszych lat rozwijać umiejętności finansowe, aby efektywnie zarządzać swoją przyszłością finansową? A może warto na początek zrozumieć, jakich błędów należy unikać?
Przygotowując metodologię gry edukacyjnej MayFin, której celem jest pomoc
w rozwiązywaniu bieżących i przyszłych wyzwań finansowych, zidentyfikowaliśmy 34 najczęściej popełniane błędy przez młodych ludzi:
- Zaciąganie długów w trakcie studiów wykraczających poza zaspokajanie podstawowych potrzeb (np. zaciąganie pożyczek na rozrywkę).
- Wybór ścieżki edukacyjnej, która nie przyczynia się do zwiększenia potencjalnych dochodów po zakończeniu nauk.
- Niekorzystanie z grantów studenckich, stypendiów, pracy w niepełnym wymiarze godzin
i innych możliwości dostępu do aktywów finansowych w celu pokrycia wydatków i/lub budowania historii finansowej.
4.Brak historii finansowej lub nierozważne zarządzanie finansami (np. opóźnienia
w płatnościach rachunków lub niekorzystanie z usług bankowych).
- Bagatelizowanie znaczenia oszczędzania/inwestowania od młodego wieku.
- Inwestowanie w złożone produkty finansowe bez pełnego zrozumienia ich mechanizmu działania.
- Nieuzasadniony zakup/zaciągnięcie pożyczki na samochód.
- Nieprzestrzeganie budżetu i brak zgromadzonych oszczędności. Nadmierne wydawanie funduszy na rozrywkę bez podejmowania świadomych decyzji dotyczących najważniejszych potrzeb oraz ograniczania wydatków na przyjemności.
- Praca przez zbyt długi okres czasu na stanowisku, które nie przynosi satysfakcji. Brak przygotowanego planu rozwoju zawodowego z klarownymi etapami i konsekwentnego jego realizowania.
- Zaniechanie ubiegania się o podwyżkę lub negocjowania wynagrodzenia po osiągnięciu znaczącego sukcesu.
- Nieprzygotowanie na sytuacje awaryjne (np. utrata pracy, konieczność naprawy, klęski żywiołowe, choroba itp.)
- Brak kontroli nad własnymi finansami (np. współdzielenie konta z inną osobą, taką jak rodzic, lub nieposiadanie konta).
- Niewyznaczenie celów finansowych.
- Brak analizy swoich nawyków i wyników finansowych (nieznajomość własnych wydatków).
- Brak środków zabezpieczających przed kradzieżą tożsamości.
- Zaciąganie długów na zaspokojenie własnych potrzeb i/lub nieangażowanie się w działania generujące dochód w celu spłaty pożyczek i kart kredytowych (nadmierne i nieodpowiedzialne wydatki).
- Płacenie nadmiernych opłat za usługi finansowe (np. prowadzenie rachunków
w prestiżowym banku, podczas gdy konkurencja oferuje tańsze rozwiązania). - Traktowanie zwrotu podatku jako „darmowych pieniędzy” i całkowite ich rozdysponowanie.
- Obwinianie się za popełnianie błędów finansowych, zamiast wykorzystać je jako okazję do refleksji i osobistego rozwoju.
- Błędne rozumienie produktów finansowych (np. kart kredytowych).
- Niekorzystanie z przysługujących zniżek i rabatów.
- Nieporównywanie cen przy podejmowaniu decyzji zakupowych.
- Opłacenie czynszu, który jest zbyt dużym obciążeniem finansowym.
- Poleganie na ciągłym wsparciu rodziców i brak niezależności finansowej.
- Brak świadomości, jak drobne wydatki kumulują się w dłuższej perspektywie (np. ignorowanie kosztów takich jak drobne przekąski lub mikropłatności podczas sporządzania budżetu).
- Generowanie dodatkowych opłat finansowych poprzez nieprzewidywanie swoich potrzeb finansowych (np. ponoszenie opłat bankomatowych poprzez nieplanowanie wypłat gotówki w przypadku płatności gotówkowych lub opłat za wymianę walut w przypadku zakupów online w walutach obcych).
- Nieuwzględnianie wydatków w postaci automatycznych przedpłat (np. subskrypcje online).
- Brak regularnej aktualizacji planów finansowych.
- Brak zróżnicowania źródeł dochodu.
- Ignorowanie kwestii podatkowych.
- Nadmierna wiara w internetowe porady finansowe (np. podejmowanie decyzji na podstawie wpisów na platformach społecznościowych, zapominanie, że historie online odzwierciedlają tylko konkretną sytuację osoby publikującej, bez uwzględnienia indywidualnego kontekstu).
- Wybór pracy na niższym szczeblu wyłącznie na podstawie początkowego wynagrodzenia, pomijając długoterminowe czynniki wpływające na perspektywy finansowe, takie jak możliwości rozwoju zawodowego czy zdobycie potrzebnych umiejętności.
- Przekonanie, że wybór konkretnej ścieżki zawodowej gwarantuje wysokie możliwości zarobkowe, przy jednoczesnym zaniedbaniu umiejętności przedsiębiorczych jako potencjalnej późniejszej ścieżki kariery, w której można wykorzystać swoje kompetencje i specjalistyczną wiedzę do generowania zysków.
- Zbędne wydatki (np. abonamenty miesięczne, które mogą być zbędne – telewizja kablowa, subskrypcje online, członkostwo w ekskluzywnych siłowniach lub klubach).
W ramach projektu MayFin zapewniamy możliwość zgłębiania umiejętności niezbędnych do efektywnego radzenia sobie z wyzwaniami finansowymi. Zapraszamy do śledzenia naszego postępu na platformach społecznościowych oraz na stronie internetowej projektu.