Czy zdarzyło ci się kiedyś zobaczyć opcję „Kup teraz, zapłać później” podczas zakupów online? Brzmi kusząco — otrzymujesz produkt od razu, a płacisz dopiero później. Dla wielu młodych osób to idealny sposób na zakup ubrań, gadżetów czy prezentów bez konieczności czekania na kolejną wypłatę. Ale czy rzeczywiście jest to tak proste i pozbawione ryzyka, jak się wydaje?
Czym jest „Kup teraz, zapłać później” (Buy Now Pay Later – BNPL)?
„Kup teraz, zapłać później” (tzw. płatność odroczona) to opcja płatności oferowana przez firmy takie jak Klarna, Afterpay (obecnie Riverty) czy PayPal, która pozwala na rozłożenie płatności na raty w czasie. Zazwyczaj nie wymaga to sprawdzania zdolności kredytowej, a cały proces można przeprowadzić natychmiast – za pomocą zaledwie kilku kliknięć.
Rosnąca popularność
- Możliwość płacenia na raty zamiast pełnej kwoty.
- Łatwiejsze zarządzanie mniejszymi kwotami.
- Dostęp do produktów bez pełnej sumy na start.
Jednak kryje się za tym pewien haczyk…
Europejski rynek płatności odroczonych dynamicznie się rozwija, co jest efektem wysokiej penetracji handlu elektronicznego, silnej infrastruktury płatności cyfrowych oraz rosnącego zapotrzebowania na elastyczne rozwiązania kredytowe. Choć płatności odroczone mogą być wygodnym rozwiązaniem, łatwo prowadzą do nadmiernych wydatków. Brak natychmiastowego odczucia skutków finansowych sprawia, że łatwo można stracić kontrolę nad wysokością zobowiązań. Może to prowadzić do konieczności zarządzania wieloma płatnościami, opóźnień
w ich regulowaniu oraz naliczania opłat za zwłokę.
Dodatkowo, wiele usług płatności odroczonych przekazuje informacje do agencji kredytowych. Brak terminowych płatności może negatywnie wpłynąć na ocenę kredytową, co w przyszłości może utrudnić zawarcie umowy telefonicznej, wynajęcie mieszkania czy zaciągnięcie pożyczki.
Płatności odroczone dzisiaj, karty kredytowe jutro
W miarę jak dorastasz i zdobywasz niezależność finansową, zyskujesz dostęp do kart kredytowych, które często oferują podobne rozwiązania. Niektóre karty pozwalają na podzielenie płatności na miesięczne raty bez odsetek, zwłaszcza przy większych zakupach. Może to wydawać się atrakcyjną ofertą — i rzeczywiście może tak być — ale tylko pod warunkiem, że płacisz na czas.
Jeśli spóźnisz się z płatnością lub ją przegapisz, oprocentowanie kart kredytowych może być bardzo wysokie — czasami przekracza 20%! Jeden drobny błąd może prowadzić do miesięcy (a nawet lat) kosztownego zadłużenia.
Dlatego tak ważne jest, aby już na wczesnym etapie budować odpowiedzialne nawyki finansowe. Narzędzia takie jak płatności odroczone i karty kredytowe mogą być pomocne, ale muszą być używane z rozwagą.
Jak odpowiedzialnie korzystać z płatności odroczonych i innych narzędzi kredytowych:
- Traktuj to jak pożyczkę, ponieważ tak naprawdę nią jest.
- Korzystaj z tego tylko na rzeczy, które są ci naprawdę potrzebne, a nie tylko na te, które chcesz mieć.
- Unikaj korzystania z wielu usług płatności odroczonych jednocześnie, ponieważ może to stać się trudne do kontrolowania.
- Ustaw przypomnienia o nadchodzących płatnościach, aby nie przegapić terminu.
- Dokładnie zapoznaj się z warunkami, ponieważ niektóre usługi lub karty kredytowe mogą pobierać wysokie opłaty za opóźnienia w płatnościach.
Bez względu na to, czy korzystasz z usługi odroczonej płatności, czy karty kredytowej, zasada pozostaje ta sama: bądź świadomy/a swojej decyzji i odpowiedzialnie planuj płatności. Zawsze pytaj siebie: Czy nadal kupiłbym/kupiłabym to, gdybym musiał/a zapłacić całą kwotę od razu? Jeśli odpowiedź brzmi „nie”, lepiej poczekaj i zaoszczędź.
Będziesz wdzięczny/a za tę decyzję w przyszłości..